Eth principau objectiu deth projècte Ovihuec ei eth de bastir un bracahuec naturau ath torn deth pòble de Vilamòs, en tot adaptar es prètzhèts que desvolopauen es nòsti pairsénhers sus eth trabalh dera tèrra, des prats e des uarts, as auanci mecanics des nòsti tempsi. Ara ben, sense deishar de costat aqueth esperit de comunautat dera societat aranesa deth sègle passat.
Vista era evollucion qu’an experimentat es nòsti bòsqui en aguestes darrères decades pr’amor deth cambi deth sistèma socioeconomic qu’amièc a un abandonament progressiu des bens comunaus e particulars, neish aué eth besonh imperiós de tornar ad aqueth paisatge qu’es nòsti vielhs modelèren ath torn des pòbles. Malurosaments, aguest paisatge non existís, sègues, espialhs e rominguères se n’an apoderat d’eth, causa que compòrte un naut risc d’incendis que pòden méter en perilh era vida des pòbles. Tot açò hè qu’era administracion age de préner es mesures avientes entara preservacion d’aguest paisatge e des sòns pòbles, en tot velhar peth ben comun.
Ath delà, gràcies as trabalhs forestaus iniciadi aguesta darrèra tardoada, podem apreciar dejà un nau paisatge que rebrembe eth de fòrça ans entà darrèr a on se i reconeishen es nòsti vesins e vesies de mès edat. Ei un gòi veir aqueres tèrres semiades de truhes, orment o milhòc, e aqueri prats ben dalhadi, sense ua guinça e ben pientadi, qu’ara sajam de recuperar.
Çò que mès merite eth territòri ei que lo soenhem, lo trabalhem e non lo abandonem. Damb aguesta fin, creigui qu’aguest projècte qu’arrinque en Vilamòs coma ua pròva pilòt, poirie èster tengut per fòrça d’auti municipis aranesi.
Es trabalhs de desforestación que s’an amiat a tèrme, an estat executadi en proprietats privades. Ara fin de non deishar possar un aute còp era vegetacion, s’a plaçat eth ramat de 130 caps enter oelhes e crabes, entà que i peishen e atau mantenguec sense espies.
Eth mèn desir ei poder veir un ramat comunitari sociau e economicaments viable, un pòble a on eth sòn entorn sigue conservat e qu’aguest jamès desbrembe ath Vilamòs que mos deishèren aqueri qu’aué ja non i son.
Ovihuec, non hèr cap tipe de competéncia damb eth mon dera pagesia e era ramaderia, se non que, aguest projècte tanben vò demostrar era importància dera ramaderia extensiva. Entad açò cau obtier ua sèrie de donades e investigadors que mos poguen balhar es esturments entà rebater quinsevolh controvèrsia que poguen argumentar aqueri que defenen era tèrra sense hèr-ne cap tipe de gestion ne èster coneishedors deth territòri ne era sua realitat e besonhs.
Auem d’èster capables d’innovar damb aguest tipe de projèctes que permeten diversificar era economia, anar de cap a un modèl territoriau sostenible e poder èster mès resilients ath cambi climatic. Ovihuec ei ua realitat arraïtzada, qu’aurie deconvertir-se en un polit vergèr, plen d’esperança, futur e conviccion de trabalh dera tèrra.
