Er aranés, lengua pròpria d’Aran, ei part essenciau dera identitat, dera cultura e rason d’èster der autogovèrn aranés. A traués d’era, s’articule eth modèu institucionau, era expression politica e era sua comunautat lingüistica.
Totun, es cambis sociaus, demografics e economics des darrèri ans an provocat un descens important der emplec sociau dera lengua, especiauments entre es joeni e en encastres coma eth comèrç, eth trabalh e era vida vidanta. Aguesta realitat supause un gran rèpte. Eth hilat comunitari se debilite, era transmission intergeneracionau se met en risc, e er autogovèrn en patís es conseqüéncies.
Entà Unitat d’Aran, era defensa e promocion der aranés an estat tostemp ua prioritat estrategica, ua part essenciau deth sòn projècte politic. UA a impulsat ath long des ans politiques lingüistiques ambicioses, campanhes de sensibilizacion, alliances institucionaus e accions de normalizacion entà assegurar qu’eth aranés contunhe viu, present e útil ena vida deth país.
En aguest contèxte de besonh urgent de revertir era tendéncia e de consolidar un modèl de foment lingüistic estable, er equip de govèrn d’Unitat d’Aran en Conselh Generau d’Aran, a impulsat ua naua campanha de foment der aranés jós eth nòm “Ací ne didem”. Ua iniciatiua que daurís ua naua estapa enes politiques de promocion lingüística deth país. Era campanha forme part d’un plan de comunicacion a dètz ans vista, que s’articularà jós era naua mèrca institucionau “En aranés, òc”, creada entà unificar e dar coeréncia a totes es accions destinades a refortilhar er emplec sociau dera lengua.
Era mèrca En aranés, òc, preten establir ua linha de trabalh contunhat, damb accions periodiques orientades tant ara populacion residenta coma as persones que visiten eth territòri. Aguesta planificacion a long termini mèrque un cambi respècte a iniciatiues anteriores e cèrque assolir ua estrategia mès establa e visibla entara ciutadania.
Era campanha “Ací ne didem” se base ena difusion de vocabulari basic en aranés acompanhat deth sòn equivalent en d’autes lengües coma eth catalan e eth castelhan, mès tanben er anglès, er italian o eth francés. Mots coma audèth, huec, hièstra, hemna o nhèu se presènten a traués de disparièrs supòrts damb er objectiu d’apropar era lengua a qui non la coneish e de facilitar eth sòn emplec quotidian. Es pèces se difonen en hilats sociaus, emissores de ràdio e espacis publics, en tot inclodir transpòrt, equipaments municipaus e punts informatius repartidi en duèrsi municipis
Eth govèrn d’UA destaque qu’aguesta campanha amplie erth punt d’enguarda respècte a iniciatiues anteriores, com era de 2023 (“L’as ena punta dera lengua”), qu’ère dirigida principauments ara joenessa. En aguesta escadença, era accion s’orientaue a totes es edats, damb era intencion de refortilhar era preséncia der aranés en diuèrsi entorns dera vida vidanta e promòir eth sòn emplec enter perfils lingüistics diuèrsi, en tot inclodir persones nauvengudes e visitaires.
Tà Unitat d’Aran, era implementacion d’aguesta naua mèrca e campanha respon ath besonh de seguir desvolopant politiques que contribusisquen a revertir era grèu situacion que patís er emplec sociau der aranés e garantir era sua contunhitat. Eth Conselh Generau d’Aran manten, d’aguesta manèra, ua linha de trabalh estable centrat ena normalizacion lingüistica coma part essenciau des servicis publics deth territòri.
Damb er inici dera campanha “Ací ne didem” e era consolidacion dera mèrca “En aranés, òc”, s’intègren totes es iniciatiues de promocion lingüistica en un marc comun e planificat, qu’an de perméter desvolopar projèctes mès coordinadi e sostengudi en temps. Aguesta estrategia preten visibilizar er aranés, mielhorar era sua preséncia enes espacis quotidians e refortilhar era sua transmission entre generacions.
